MEVCUT BİNANIZIN DEPREME DAYANIKLILIK TESPİTİ NASIL YAPILIR?

 Buraya pek mesleğimle ilgili birşey yazmayı sevmiyorum belki tekrar da yazmam ama şu bilgi mühim her yerde ulaşabildiğim herkese anlatıyorum burada da dursun.

Önceki yazıma bir arkadaş Fatih Sütçü Hocamızın bir söyleşisini tavsiye bırakmış yakın zamanda ancak dinleyebildim, mümkün olduğunda meslekte araştırmaya devam eden hocalarımızı takipte olan biri olarak tabii ki kendisini takdirle izliyorum. Mesleğim öğrenmeyi bıraktığınızda köreleceğiniz meslek türlerinden. 

Tavsiyemi okumadan evvel mesleki yeterliliğim hakkında yanılgıya düşülmesin diye minicik bir özet geçmek isterim. Normalde bundan imtina ederim ama bir bilgiyi kimden duyduğunuz önemlidir kanımca.

  KTÜ inşaat mühendisliği mezunuyum o tarihten sonra 3 yıl şantiye ve proje birlikte yalıştım Ankarada bir hastane yapısıydı büyük bir işti acemilik dönemim için harika bir öğrenim yeriydi. Yeni mezun üst yapı ile ilgilenmek isteyen proje olsun denetm olsun tavsiyem hep öncelikle şantiye tecrübesi edinmeleri yönündedir. Sonrasında 10 yıla yakın çok yoğun bir proje ofisi yönettim, betonarme taşıyıcı sistemler üzerine, betonarme uygulama projeleri hazırlanması ve performans tespitleri üzerineydi işim. Sonra kendi ofisimde hem betonarme proje hem, riskli yapı tespitleri, hem performans, hem bir sürü daha üst yapı betonarme ağırlıklı çalıştım. Alanımda bilirkişilik tespitleri de yapıyorum, artık adliyeye bağlı olmadığımdan bunu söylememde bir beis görünmüyor.

Son 2 yıldır da betonarme proje ve uygulama kontrollüğü yapıyorum.

 20 seneyi geçmişim meslekte, hiç o kadar gelmiyor bana ama zaman çok ilginç kavram. 

Zaten son iki yıldır iş stresim daha br arttı zira bu zamana kadar ben her projeci özenli ve öğrenmeye açık ve iyileştirici tavsiyelere kulakları açık zannediyordum. 

Neyse bunlar mesleki meşakkatlerim. 

Gelelim yaşamış olduğumuz büyük deprem sonrası mesleğimize düşen işe. 

Tabii ki öncesinde de iyi bir mühendislik hizmeti alınsa idi,

 işini insanlar iyi yapsa idi

Gerekli yapı stoğu dönüşüm yenilemeleri gerektiği gibi yapılsa idi 

İdi de idi keşkeler hiç bir gözyaşımızı silmiyor ne yazık ki

Umarım bundan sonrası için bir ders olur. 

Umarım... 

Neyse konuyu dağıtmayalım, gelelim deprem görmemiş şu an içinde yaşadığımız belirli bir zaman evvel inşa edilmiş, nasıl inşa edildiğine dair pek bilgimizin olmadığı, olsa dahi bunun bir güven kriteri sayılmayacağı binalarımızın yaşamamız kuvvetle muhtemel yaklaşan depremlerde can güvenliğimizi sağlayıp sağlayamacağının tespitine. 

Öncelikle anlatacaklarım betonarme binalar için geçerli çünkü hem çoğunluk yapı stoğumuz betonarme hem benim uzmanlık alanım bu 🙃

Şimdi mevcut betonarme binamızın performans analizini yani deprem olduğunda binamızın ne yaşayacağını doğru bir şekilde analiz edip belirleyebilmemiz için binamızın içini bilmemiz gerekiyor. 

Yapımızın betonarme, mimari projelerini ve zemin etüt raporlarını bağlı olduğunuz belediyeden edinmeniz gerekiyor tapu sahipleri veya site resmi yönetimleri bu erişim hakkına sahip

Betonu kaç dayanımında

Demirinin özellikleri ve şu anki durumu

Zemininin özellikleri. 

Bu özellikleri belirleyebilmemiz için öncelikle Türkiye bina deprem yönetmeliğinde belirtilen özelliklerce laboratuvar tespitleri gerekir. 

Betonu belirleyebilmemiz için her kattan en az 3 olmak üzere karot alınır. Karot alımı binaya zarar vermez kolona zarar vermez alındıktan sonra çıkartılan boşluk daha yüksek dayanımlı harç ile doldurulur. 

Donatıyı - demiri belirleyebilmeniz için kolon ve kirişlerin yüzey beton örtüleri paspayı dediğimiz beton kısım sıyırılır. 

Elbette ki sizlere buna gerek yok röntgen çekeriz diyen olacaktır ama yüzey örtüsünü açmadan donatının korozyon durumunu ve de eski binalarda nervur veya düz demir ayrımını yapamayız bunların belirlenmesi doğru bir modelleme ve analiz için mühim. 

Ve gelelim zemin tespitimize, afad ın deprem ivmeleri haritasını kullanarak bina koordinatlarındaki deprem ivmesi çekilip analz yapılabilir bu çok yanlış olmamakla beraber zemin sondajı yapılmadan zeminde sıvılaşma gibi çok olumsuz etkiler doğuran durumları belirleyemeyiz. Mümkünse yapılması gerekir. 

Ayrıca binanızın köşesinden temel çukuru açmak da gerekir. 

Ne kadar çok veri toplayabilirsek binamızın analizi bizi o kadar doğru yere götürür. Özellikle 2007 öncesi binaları baktırmakta kesinlikle fayda var. 

Binanız can güvenliği dediğimiz yeni yönetmelikçe karşılığı kontrollü hasar olan performans düzeyinde olmaması durumunda bu hesap sonucu yalnızca yapı sahibi ile paylaşılır. 

Binaya ne yaptırmak istediği yapı sahibinin takdirine bırakılmış durumda. 

Peki kurtarmama dediğimiz durumda ne yapılabilir. 

Binanızın güçlendirme analizleerini yaptırabilirsiniz. Ve güçlendirme seçeneklerinize göre karşınıza bir maliyet analizi gelir. 

Siz binanızdan deprem anında ve sonrasında ne bekliyorsunuz sorusuna vereceğiniz cevaba göre de güçlendirme işlemine karar verip gece rahat uyuyabileceğiniz sağlamlığa getirebilirsiniz yapınızı

Açık olmaya çalıştım ama yine de sorularınızı bu yazı altına bırakırsanız bildiğim yerlerden çıkan tüm soruları cevaplarım 

Umarım iyi olsun tüm ülkem